- Down Sendromlu bebeklerde emzirme broşürü için tıklayın.
Down Sendromu, sıklıkla Trozomi 21 olarak bilinen bir kromozomal anomalidir. Trozomi 21 dışında translokasyon ve mozaik tip olmak üzere diğer 2 tipi daha vardır. Tedaviyi gerektiren bir hastalık değil, genetik bir farklılıktır. Emzirmeye engel bir durum değildir. Yakın zamanda desteklediğim Down sendromlu bir bebek 2,5 ayında etkin emmeyi başarmıştı.
Kas gevşekliği
Bu tür bebeklerin doğdukları ilk haftalarda kasları gevşek olabilir. Emzirirken, anneler sıklıkla gevşek kas tonüsüne sahip bu bebekleri memeye yerleştirmede zorlanabilirler. Bu nedenle bebeğin anneye yakın olması ve gövde sabitliğine yardımcı olması için bir yastıkla desteklenerek emzirilmesi kolaylık sağlayabilir. Bebeğin topuklarının bir havlu yardımıyla desteklenmesi ya da annenin karnı/bacakları ile temas etmesi kendini güvende hissetmesine ve daha etkin emmesine yardımcı olabilir.
Down sendromlu bebeklerde emzirme pozisyonları
Bir diğer emzirmeyi kolaylaştırıcı yöntem "arkaya yaslanarak emzirme" pozisyonudur. Bebekler, emmeye programlı doğarlar. Arkaya yaslanarak emzirme pozisyonunda, bebeklerde bu program kendiliğinden aktifleşir ve emme, arama ,yutma refleksleri uyarılır. Böylelikle dudak, çene ve dil kaslarının gevşek olmasına rağmen, memeyi kavratmak kolaylaşabilir.
Kundaklayarak emzirme
Gevşek kaslar için bir diğer önerim de bebeğinizi yarım kundaklayarak emzirmenizdir. Kundaklarken elini açıkta bırakarak, sizinle ten teması yapmasına izin vererek ve kafasını açıkta bırakarak kundaklamak, memede kafasını en rahat ettiği şekilde yerleştirmesine olanak tanır. Bir diğer önemli konu, annenin sakin ve rahat olmasıdır. Anne ancak sakin ve rahat olduğunda, süt akışı sağlanabilir.
Dik pozisyonlar
Down sendromlu bebeklerin bazılarında, yumuşak damak yarıklıkları görülebilir. Böyle bir durumda, bebeğin içtiği süt, genzine kaçabilir, burnundan gelebilir. Bunu önlemek için bebeklerin kafası, kalçasından daha yüksekte olacak şekilde besleme pozisyonu önerilir. Arkaya yaslanarak emzirme pozisyonu bu tür pozisyonlardan biridir. Ayrıca kafası yükseltilmiş futbol topu emzirme pozisyonu da önerilebilir (Resim için sayfa üstündeki linke tıklayınız).
Hayal kırıklığı
Bazı anneler, sağlıklı bir bebek beklerken, genetik farklılığa sahip bir bebekle karşılaşınca hayal kırıklığı yaşayabilir. Bu duygularıyla baş edemezse süt üretimleri zedelenebilir ve ruhsal zorlanmalar başlayabilir. Eğer böyle bir durum varsa, annenin bir ruh sağlığı uzmanından destek almasını başlangıçta öneririm. Emzirme, annede endorfin salınımı da destekler. Emzirmek, hem annedeki ruhsal zorlanmalara, hem de bebeğin beyin gelişimine paha biçilemez katkılar sağlar. Üstelik anne-bebek bağlanmasında son derece güçlü bir etkiye sahiptir. Bir uzmanın desteği ile, kanatlarınızın altından desteklenerek, emzirme sürecinizde kanatlarınızı çırpmanız, her ikinize de mutluluk getirir.
Enerji dengesini sağlamak
Bazı Down Sendromlu bebeklerde, doğumsal kalp hastalıkları da eşlik edebilir (Fallot terolojisi gibi). Kalp hastalığı olan bebekler, beslenirken çabuk yorulabilir, zayıf düşebilirler. Böylesi bir durumda beslenirken harcadığı kalorinin, aldığı kaloriden daha fazla olmamasına özen göstermek gerekir. Özetle, emerken çok fazla çaba sarf etmemesi için, başlangıçta ona biraz yardım etmek amacıyla, parmak uçlarıyla 2 dk meme ucu uyarılıp, süt inişini anne başlatabilir. Bir damla sütle memeyi ıslatmak, bebeğin iştahını memeye karşı arttırabilir.
Alternatif beslenme yöntemleri
Başlangıçta kaşıkla, emzirme destek sistemi ile ya da parmakla beslenme yöntemlerini kullanabilir. Bebek, belli bir kiloya geldikten sonra kasları güçlenip, memeden alırken zorlanması hafifleyebilir. Size ve bebeğinize en uygun beslenme yöntemini belirlemek ve denemeler yapmak için uluslararası kurul sertifikalı bir emzirme danışmanından (IBCLC) destek almanızı öneririm. Emzirme destek sistemi için bizzat kendimin tasarladığı "aşkla beslenme önlükleri", annelerin teknik ve ruhsal açıdan emzirme olumlamaları sayesinde kolayca emzirmesini sağlayabilir. http://emzirmedanismanligi.com/?emzirme-destek-urunleri-117.html
Süt üretiminin temelini atmak ve inşaata kat çıkmak
Doğumdan hemen sonra, kasları gevşek bir bebeğin memeyi kavraması zor olabilir. Böyle bir durumda, bedeninizde iyi bir temel atmak önemlidir. Bu gelecekteki, süt yapımınızı belirleyecek olan oldukça kritik bir fırsat penceresidir. Bu pencereden, uygun şekilde yararlanmak için, doğumdan hemen sonra elle sağım yaparak, damla damla gelen kolostrumu bir çay kaşığına sağıp, bebeğinize verebilirsiniz. Doğumdan 3 gün sonra hastane tipi bir pompa makinası ile günde 8-12 kez olacak şekilde süt sağabilirsiniz. Bebeğinize önce sağdığınız sütü verin, ardından memede bitir kuralını uygulayın. Bu süreçte en çok ihtiyacınız olan şey zamana güvenmektir. Bebeklerin büyümesiyle birlikte pek çok sorun da kendiliğinden hal olur. Bu "büyüme teorisi" ile açıklanır. 4-5 ay gibi süreler verin ve vazgeçmeyin.
Bebeğe kilo aldırmak
Kas tonusü gevşek bir bebeğin, kilo alması, kaslarının güçlenmesine de olanak tanıyıp, memeyi kavramasını kolaylaştırabilir. Bu nedenle böyle bebeklerde ilk strateji, bebeğe kilo aldırmaktır. Bunun iki nedeni vardır: Hem emzirmeyi daha erken zamanda aktifleştirmek, hem de eğer bir kalp hastalığı varsa, geçireceği operasyonlar için uygun kiloya gelmesini sağlamak. Bu nedenle bebeğinizin beslenirken aldığından daha çok kalori harcamamasına dikkat edin. Aşırı terlemesi, yüzünü buruşturması, kaş çatması, nefes nefese kalması zorlandığı anlamı taşıyabilir. Bu belirtileri gördüğünüzde, bebeğinize kaşıkla, enjektörle süt vermeyi düşünebilirsiniz. Ayrıca süt sağarken; sütün ilk birkaç dakikada gelen ilk kısmını ayrı bir kaba, sonra gelen yağlı kısmını ayrı bir kaba koyup, bebeğinize öncelikle yağlı olan kısmı verip, kilo alışını hızlandırabilirsiniz.
Dansçı eli tutuşu
Bu tür bebekler, ilk günler, uykuya eğilimli olur. Uykuya eğilimli bir bebeğin, emerken aktif kalmasını sağlamak için "dansçı eli tutuşu" adı verilen bir tutuş şekliyle, yanak ve çeneye hafif uygulanan baskılarla, aktif emmesi desteklenebilir. Tensel temasta bebeklerin memede uyanık kalmasına yardımcı olur. Dansçı eli tutuşu için instagram sayfamda ayrıntıları bulabilirsiniz. Kabaca tariflemek gerekirse, avuç içi memenin altına yerleştirilir, baş ve işaret parmağı U şeklinde açılır, bebeğin yanaklarına işaret ve baş parmak ile hafifçe baskı yapılır.
Dil masajları
Bu tür bebekler, dillerini memede nasıl hareket ettireceği konusunda ilk zamanlarda şaşkınlık yaşayabilir. İşaret parmağınızı dilin ortasına yerleştirip, bir oluk şeklini almasını sağlayın. Ardından, parmağınızı aşağı doğru bastırıp, dışarı doğru sürükleyin, ağzından çıkarın. Memeyi kavratmadan önce her defasında bu masajı tekrarlayabilirsiniz.
Herkesten daha çok emzirilmeye ihtiyaç duyarlar
Down sendromlu bebekleri emzirmek, beyin gelişimlerini destekler, yatkınlıklarının fazla olduğu solunum ve viral enfeksiyonlardan koruyucudur. Çene ve dil kaslarını güçlendirme yolu ile ek gıda başlayınca yeme zorlukları ve konuşma bozukluklarını önleyicidir. Anne-bebek arasındaki bağ; emzirme ile güçlenir.